i
Pochodne hydroksykumaryny:
- są doustnymi antykoagulantami.

Do pochodnych hydroksykumaryny zalicza się:
- acenokumarol i
- warfarynę.

Pochodne hydroksykumaryny:
- bardzo dobrze wchłaniają się w odcinku proksymalnym jelita cienkiego,
- odwracalnie wiążą się z białkami krwi w 80-95%,
- są metabolizowane w wątrobie,
- są wydalane z żółcią i moczem.

Pełne działanie p/zakrzepowe pochodnych hydroksykumaryny:
- rozwija się w 3-5 dobie podawania pochodnych hydroksykumaryny.

Mechanizm działania p/zakrzepowego pochodnych hydroksykumaryny polega na:
- zmniejszeniu redukcji 2,3 nadtlenku chinonu do hydrochinonu w komórkach wątroby.

Zmniejszenie redukcji 2,3 nadtlenku chinonu do hydrochinonu w
komórkach wątroby:
- wywołuje niedobór hydrochinonu w komórkach wątroby.

Niedobór hydrochinonu w komórkach wątroby:
- zmniejsza aktywność czynnika II,
- zmniejsza aktywność czynnika VII,
- zmniejsza aktywność czynnika IX,
- zmniejsza aktywność czynnika X,
- zmniejsza aktywność białka C,
- zmniejsza aktywność białka S.

Hydrochinon:
- jest zredukowaną postacią witaminy K.

Pochodne hydroksykumaryny:
- działają p/zakrzepowo w warunkach " in vivo ",
- nie działają p/zakrzepowo w warunkach " in vitro.

Pochodne hydroksykumaryny są stosowane w leczeniu:
- nawracającego lub utrwalonego migotania przedsionków serca,
- przewlekłej niewydolności skurczowej lewej komory serca,
- zastawkowego organicznego zwężenia lewego ujścia żylnego,
- tętniaka lewej komory serca,
- zawału serca,
- choroby wieńcowej,
- zatoru skrzeplinowego tętnicy płucnej,
- nadciśnienia płucnego pierwotnego,
- ostrego zakrzepowego zapalenia żył głębokich kończyn dolnych,
- zespołu antyfosfolipidowego,
- wrodzonej trombofilii ( tj. wrodzonego niedoboru AT III, wrodzonego
niedoboru białka C, wrodzonego niedoboru białka S, wrodzonej mutacji Leiden czynnika V ),
- hiperhomocysteinemii.

Pochodne hydroksykumaryny są stosowane:
- u chorych ze sztuczną zastawką serca,
- u chorych z pomostami aortalno-wieńcowymi.

Pochodne hydroksykumaryny nie są stosowane w leczeniu: 
- nadciśnienia płucnego wywołanego przez wady serca przeciekowe,
- przewlekłego serca płucnego.

P/wskazaniami bezwzględnymi do podawania pochodnych hydroksykumaryny są:
- czynne krwawienie wewnętrzne,
- podejrzenie tętniaka rozwarstwiającego aorty,
- nadciśnienie tętnicze złośliwe,
- skaza krwotoczna,
- nowotwór śródczaszkowy,
- przebyty udar krwotoczny mózgu w czasie ostatniego miesięca,
- krwotoczna retinopatia cukrzycowa,
- brak współpracy ze strony chorego.

P/wskazaniami względnymi do podawania pochodnych hydroksykumaryny są:
- rozstrzenie oskrzeli,
- czynna grużlica płuc,
- infekcyjne zapalenie wsierdzia na naturalnej zastawce serca,
- ostre zapalenie osierdzia,
- niewyrównane nadciśnienie tętnicze,
  ( ciśnienie skurczowe krwi większe niż 200 mmHg lub/i ciśnienie rozkurczowe krwi
większe niż 100 mmHg ),
- żylaki przełyku,
- czynne owrzodzenie żołądka lub jelit,
- niewydolność wątroby,
- niewydolność nerek,
- nowotwór inny niż nowotwór środczaszkowy,
- pierwsze 20 dni po urazie głowy,
- ciężki uraz tułowia lub/i kończyn w czasie ostatnich 2 tygodni,
- pierwsze 10-20 dni po zabiegu chirurgicznym, 
- długotrwałe postępowanie reanimacyjne powodujące uszkodzenie żeber,
mostka i innych narządów,
- pierwsze 4 dni po biopsji narządu miąższowego,
- pierwsze 4 dni po nakłuciu naczynia krwionośnego nie poddającego się uciskowi,
- pierwszy trymestr ciąży i ostatnie 2-4 tygodnie ciąży.

P/wskazaniami do podawania pochodnych hydroksykumaryny nie są:
- wiek powyżej 75 roku życia,
- karmienie piersią.

Najczęstszym objawem ubocznym pochodnych hydroksykumaryny są:
- krwawienia.

U chorych leczonych pochodnymi hydroksykumaryny:
- częstość krwawień wynosi 7,6/100 pacjentów lat.
 - częstość poważnych krwawień wynosi od 0,83/100 pacjentów lat do
1,35/100 pacjentów lat.

Czynnikami ryzyka krwawień u chorych leczonych pochodnymi
hydroksykumaryny są:
- leczenie niesterydowymi lekami p/zapalnymi,
- wiek powyżej 70 r.ż.

Równoczesne podawanie pochodnych hydroksykumaryny: 
- z niesterydowymi lekami p/zapalnymi trzynastokrotnie zwiększa ryzyko krwawienia z
przewodu pokarmowego.

Z innych objawów ubocznych pochodnych hydroksykumaryny należy wymienić:
- ogniskową martwicę skóry.

U chorych leczonych pochodnymi hydroksykumaryny:
- częstość ogniskowych martwic skóry jest bardzo mała.

Czynnikami ryzyka ogniskowej martwicy skóry u chorych leczonych pochodnymi
hydroksykumaryny są:
- żylna choroba zakrzepowo-zatorowa,
- heterozygotyczny niedobór białka C,
- heterozygotyczny niedobór białka S,
- płeć żeńska,
- średni wiek.

Przyczyną ogniskowej martwicy skóry u chorych leczonych pochodnymi
hydroksykumaryny jest:
- zakrzepica małych naczyń żylnych skóry.

Stanami chorobowymi nasilającymi działanie pochodnych hydroksykumaryny są:
- biegunka,
- zespół złego wchłaniania,
- choroba wątroby,
- choroba nerek,
- nadczynność tarczycy,
- nowotwór,
- posocznica.

Stanami chorobowymi osłabiającymi działanie pochodnych hydroksykumaryny są:
- niedoczynność tarczycy,
- wrodzona oporność na doustne antykoagulanty.

Lekami nasilającymi działanie pochodnych hydroksykumaryny są:
- chinidyna,
- fenytoina,
- propafenon,
- propranolol,
- amiodaron,
- tiazydy,
- rezerpina,
- alfa-metyldopa,
- kwas acetylosalicylowy,   
- sulfinpirazon,
- heparyna,
- ankrod,
- cymetydyna,
- omeprazol,
- leki przeczyszczające,
- tamoksyfen,
- hormony tarczycy,
- sterydy anaboliczne,
- doustne leki hipoglikemiczne,
- klofibrat, fenofibrat, lowastatyna,
- allopurinol,
- ibuprofen,
- kwas mefenamowy,
- indometacyna,
- fenylobutazon,
- piroksykam,
- pochodne fenotiazyny,
- trójpierścieniowe leki p/depresyjne,
- disulfiram,
- penicyliny,
- cefalosporyny II i III generacji,
- aminoglikozydy,
- chloramfenikol,
- tetracykliny,
- erytromycyna,
- kotrimoksazol,
- kwas nalidyksowy,
- metronidazol,
- izoniazyd,
- flukonazol,
- ketokonazol,
- mikonazol,
- chinina,
- witamina E,
- alkohol.

Lekami osłabiającymi działanie pochodnych hydroksykumaryny są:
- metyloksantyny,
- digitoksyna,
- chlortalidon,
- spironolakton,
- leki zobojętniające sok żołądkowy,
- sukralfat,
- tyreostatyki,
- glikokortykosteroidy,
- doustne środki antykoncepcyjne,
- cholestyramina,
- karbamazepina,
- haloperidol,
- pochodne benzodwuazepiny,
- barbiturany,
- glutetymid,
- leki p/histaminowe,
- nafcylina,
- rifampicyna,
- gryzeofulwina,
- witamina K ( także w diecie ).

Wg American College of Chest Physicians:
- acenokumarol należy podawać per os w dawce 2-4 mg/d przez 5 dni, a następnie
w dawce zależnej od wartości INR.

Wg Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego:
- acenokumarol należy podawać per os w dawce 4-6 mg/d przez 3 dni, a następnie
w dawce zależnej od wartości INR.

Monitorowanie leczenia pochodnymi hydroksykumaryny obejmuje:
- badanie kliniczne,
- badanie morfologii krwi obwodowej,
- badanie czasu protrombinowego.

Badanie czasu protrombinowego:
- wykonuje się przed rozpoczęciem leczenia pochodnymi hydroksykumaryny, następnie
co 24 godziny aż do osiągnięcia pożądanego poziomu antykoagulacji, następnie co 2 dni
przez 1-2 tygodnie i następnie co 4-6 tygodni.

Parametrem najbardziej przydatnym w ocenie poziomu antykoagulacji
u chorych leczonych pochodnymi hydroksykumaryny jest:
- INR.

INR:
International Normalized Ratio,
- międzynarodowy znormalizowany współczynnik,
- jest to współczynnik protrombinowy podniesiony do potęgi C.

Współczynnik protrombinowy:
- jest to stosunek czasu protrombinowego osocza badanego do czasu protrombinowego
osocza kontrolnego.

Potęga C:
- jest to wartość międzynarodowego wskażnika czułości tromboplastyny.

Międzynarodowy wskażnik czułości tromboplastyny:
- International Sensitivity Index,
- ISI,
- wynosi 1,0-2,8.

Tromboplastyna:
- jest wyciągiem fofolipidowym z tkanek ssaków,
- jest używana do oznaczania czasu protrombinowego.

Czynnikiem, który zmniejsza wiarygodność międzynarodowego znormalizowanego
u chorych leczonych pochodnymi hydroksykumaryny jest:
- obecność p/ciał typu antykoagulanta toczniowego w surowicy krwi.

W warunkach prawidłowych:
- INR wynosi 0,8-1,2.

W czasie leczenia pochodnymi hydroksykumaryny:
- docelowy INR zazwyczaj wynosi 2,0-3,0, rzadziej wynosi 2,5-3,5,
bardzo rzadko wynosi 3,0-4,5.

Gdy w czasie leczenia pochodnymi hydroksykumaryny:
- wartość INR jest pożądana to dawkę dobową pochodnej hydroksykumaryny
utrzymuje się na dotychczasowym poziomie,
- wartość INR jest zbyt niska to  dawkę dobową pochodnej hydroksykumaryny
zwiększa o co najmniej 25%.
- wartość INR jest zbyt wysoka, ale nie wyższa niż 5,0 to  dawkę dobową pochodnej
hydroksykumaryny zmniejsza się o co najmniej 25%,
- wartość INR jest wyższa niż 5,0 to pochodną hydroksykumaryny odstawia się 
na 2-3 dni, przy czym nowa dawka pochodnej hydroksykumaryny powinna być
o 50% mniejsza od ostatniej dawki dobowej pochodnej hydroksykumaryny .

Postępowanie w przypadku krwawień wywołanych przez leczenie pochodnymi
hydroksykumaryny obejmuje:
- odstawienie pochodnych hydroksykumaryny,
- wyrównanie objętości krwi krążącej,
- leczenie świeżym osoczem lub świeżo mrożonym osoczem lub koncentratem
czynników zespołu protrombiny,
- leczenie witaminą K.

Wskazaniem do odstawienia pochodnych hydroksykumaryny jest:
- krwawienie wywołane przez leczenie pochodnymi hydroksykumaryny.

Wskazaniem do przetoczenia pełnej krwi jest:
- krwawienie wywołane przez leczenie pochodnymi hydroksykumaryny ze
zmniejszeniem hematokrytu krwi o 25% lub więcej niż 25%.

Wskazaniem do przetoczenia świeżego osocza lub świeżo mrożonego osocza
lub koncentratu czynników zespołu protrombiny jest:
- poważne krwawienie wywołane przez leczenie pochodnymi hydroksykumaryny.

W poważnym krwawieniu wywołanym przez leczenie pochodnymi
hydroksykumaryny:
- świeże osocze lub świeżo mrożone osocze podaje się w i.v. wlewie w dawce
10-20 ml/kg m.c.,
- koncentrat czynników zespołu protrombiny podaje się w i.v. wlewie w dawce
20 j. czynnika IX/kg m.c.

Wskazaniem do podania witaminy K jest:
- poważne krwawienie wywołane przez leczenie pochodnymi hydroksykumaryny.

poważnym krwawieniu wywołanym przez leczenie pochodnymi
hydroksykumaryny:
- witaminę K podaje się podskórnie lub wolno i.v. w dawce 3-10 mg.

Dożylne podanie witaminy K:
- może wywołać wstrząs anafilaktyczny.

Postępowanie w przypadku ogniskowej martwicy skóry wywołanej przez
leczenie pochodnymi hydroksykumaryny obejmuje:
- odstawienie pochodnych hydroksykumaryny,
- leczenie dożylne heparyną niefrakcjonowaną,
- leczenie chirurgiczne.